ДЭМБ 2025 оны ДОХ-той тэмцэх дэлхийн өдрийг "Overcoming disruption, transforming the AIDS response" буюу ДОХ-ын эсрэг хариу арга хэмжээг сайжруулъя, саад бэрхшээлийг даван туулъя утга бүхий уриан дор 2030 он гэхэд ДОХ-ыг устгахын тулд улс төрийн тогтвортой манлайлал, олон улсын хамтын ажиллагаа, хүний эрхэд төвлөрсөн хандлагыг хэрэгжүүлэхийг уриалж байна.
АНУ-ын засгийн газар 1988 оноос хойш анх удаагаа Дэлхийн ДОХ-той тэмцэх өдрийг тэмдэглэхээ больсон тухай мэдээлэв. Уг өдрийг тэмдэглэхэд АНУ-ын засгийн газрын санхүүжилтийг ашиглахгүй байх, мөн энэ өдрийг олон нийтэд сурталчлахгүй байхыг Төрийн департамент ажилтнууд болон тэтгэлэг авагчдад үүрэг болгосон байна.
Хэдэн арван жилийн ахиц дэвшлийн дараа ХДХВ-ийн эсрэг хариу арга хэмжээ нь эгзэгтэй уулзвар дээр зогсож байна. Амь тэнссэн үйлчилгээ тасалдаж, олон орон нутагт эрсдэл, эмзэг байдал нэмэгдэж байна. Гэсэн хэдий ч эдгээр сорилт бэрхшээлүүдийн дунд ДОХ-ыг устгахыг эрмэлзэж буй нийгэмлэгүүдийн шийдэмгий, тэсвэр хатуужил, шинийг эрэлхийлэх итгэл найдвар хэвээр байна.
- 2024 онд дэлхийн хэмжээнд ойролцоогоор 40.8 сая хүн ХДХВ-ийн халдвартай амьдарч байна.
- 2024 онд ойролцоогоор 630 000 хүн ХДХВ-ийн халдварын улмаас нас баржээ.
- 2024 онд 1.3 сая хүн ХДХВ-ийн халдвар авсан гэсэн тооцоо бий.
Ойлголт
Хүний дархлал хомсдолын вирус (ХДХВ) нь биеийн дархлааны тогтолцоонд халддаг вирус юм. ХДХВ нь биеийн цагаан эсийг онилон, дархлааг сулруулдаг. Энэ нь сүрьеэ, халдвар, зарим хорт хавдар зэрэг өвчнөөр өвдөхөд хялбар болгодог.
ХДХВ нь халдвартай хүний биеийн шингэн, түүний дотор цус, хөхний сүү, үрийн шингэн, үтрээний шингэнээр дамждаг. Энэ нь үнсэлт, тэврэлт, хоол хуваалцах зэргээр халдварладаггүй. Мөн жирэмсэн эхээс болон төрөх үед хүүхдэд халдварладаг.
Хүмүүс үнсэлцэх, тэврэх, гар барих, хувийн эд зүйл, хоол хүнс, ус хуваалцах гэх мэт өдөр тутмын харьцах замаар ХДХВ-ийн халдвар авах боломжгүй.
Эх сурвалж https://www.who.int/campaigns/world-aids-day/2025